Quan điểm trái chiều về 'bong bóng AI'
Khi các công ty công nghệ chi hàng trăm tỷ USD vào AI, giới chuyên gia dự đoán "bong bóng" sắp vỡ, nhưng nhiều người vẫn tỏ ra lạc quan.
Từ khi OpenAI ra mắt ChatGPT cuối năm 2022, lĩnh vực trí tuệ nhân tạo đã phát triển rất nhanh, trong đó hàng loạt công ty đổ xô xây dựng phần cứng, phần mềm và trung tâm dữ liệu. Từ giữa năm, nhiều thương vụ tỷ USD được tiến hành, như OpenAI huy động 40 tỷ USD tại vòng gọi vốn do SoftBank chủ trì, hay Nvidia đặt "ván cược" trị giá hàng trăm tỷ USD vào OpenAI, Intel... Sự trỗi dậy nhanh chóng của các "kỳ lân" AI cũng khiến lĩnh vực này "nóng" hơn bao giờ hết. Báo cáo từ CB Insights cho thấy, tính đến tháng 8, có 498 công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực AI được định giá từ một tỷ USD trở lên, với tổng giá trị lên 2.700 tỷ USD. Trong đó, có 100 kỳ lân AI mới thành lập kể từ năm 2023.
Tuy nhiên, theo Reuters, nhiều chuyên gia dự đoán "bong bóng dot-com" những năm 2000 sẽ lặp lại. Mới nhất vào tuần trước, Ngân hàng trung ương Anh (BoE) cảnh báo bong bóng trên thị trường cổ phiếu trí tuệ nhân tạo có thể châm ngòi cho một đợt điều chỉnh quy mô lớn, gây rủi ro đáng kể cho nền kinh tế nước Anh cũng như kéo theo một cú sốc toàn cầu.
Dẫn khảo sát quản lý quỹ hàng tháng của bộ phận BofA Global Research, BoE cho biết 54% nhà đầu tư nghĩ rằng cổ phiếu AI đang trong tình trạng bong bóng, so với 38% không tin.
"Đang có một sự cường điệu trong lĩnh vực AI", Bryan Yeo, Giám đốc của Quỹ đầu tư quốc gia Singapore (GIC), nói tại sự kiện Milken Institute Asia Summit 2025 ngày 3/10. "Bất kỳ công ty khởi nghiệp nào có nhãn AI đều được định giá rất cao, gấp nhiều lần so với doanh thu nhỏ bé".
Minh họa về "bong bóng AI". Ảnh: ChatGPT
Ngược lại, Jeff Bezos, nhà sáng lập Amazon, cũng cho rằng bong bóng AI sẽ xảy ra, nhưng không hẳn tiêu cực. "Mọi người đang rất hào hứng. Mọi thí nghiệm đều được tài trợ. Các nhà đầu tư sẽ gặp khó khăn trong việc phân biệt giữa ý tưởng hay và ý tưởng tồi", ông nói tại sự kiện Italian Tech Week 2025 đầu tháng 10. "Nhưng bong bóng mang tính công nghiệp như AI không đến nỗi tệ, thậm chí tốt hơn. Vì khi mọi chuyện lắng xuống, bạn sẽ thấy ai chiến thắng và xã hội được hưởng lợi từ những thứ đó".
Joseph Briggs, chuyên gia của Goldman Sachs, ngày 16/10 bình luận rằng làn sóng đầu tư tỷ USD vào AI hiện theo hướng bền vững thay vì quá nóng. Trong khi đó, Pierre-Olivier Gourinchas, chuyên gia kinh tế của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), cho rằng ngay cả khi bong bóng AI vỡ, mọi thứ cũng sẽ không nghiêm trọng như thời dot-com. "Ít có khả năng sụp đổ mang tính hệ thống hoặc tác động nghiêm trọng đến nền kinh tế", ông nhận định.
Cuối tháng 9, trong podcast Access, Mark Zuckerberg cũng thừa nhận bong bóng AI rất có thể xảy ra. Ở thời kỳ dot-com, nhà đầu tư rót tiền vào các startup công nghệ với kỳ vọng phi thực tế do cơn sốt Internet thúc đẩy. Đầu những năm 2000, khi kết quả không như mong đợi, các cổ phiếu liên quan đến dot-com đã mất hơn 5 nghìn tỷ USD vốn hóa thị trường. Tuy nhiên, Zuckerberg cho rằng sự do dự mang đến nguy cơ còn lớn hơn. "Nếu chi tiêu sai vài trăm tỷ USD, chắc chắn rất đáng tiếc, nhưng rủi ro ở chiều ngược lại còn cao hơn", ông nói, thêm rằng công ty sẵn sàng bỏ ra số tiền khổng lồ để đảm bảo không bỏ lỡ thời cơ phát triển siêu trí tuệ nhân tạo.
Sam Altman, CEO OpenAI, cũng đánh giá tương tự. "Giới đầu tư đang quá phấn khích về AI phải không? Câu trả lời của tôi là có", ông nói với The Verge. "Sẽ có người mất một khoản tiền khổng lồ, nhưng cũng có rất nhiều người sẽ kiếm được một khoản tiền khổng lồ, dù chúng ta chưa biết là ai".
